Zinnige en toekomstbestendige ouderenzorg

Naast vergrijzing is er ook sprake van ontgroening. Zeker in bepaalde regio’s zijn er steeds minder jongeren. Gevolg is dat er minder mensen beschikbaar zijn om ondersteuning of zorg voor ouderen te bieden. De toenemende vergrijzing, de veranderingen in de verhouding werkende zorgprofessionals en zorgbehoevende ouderen maar ook de toenemende regionale verschillen in demografie en klantbehoefte zijn allen ontwikkelingen die onze aandacht vragen. Een transitie in de ouderenzorg is noodzakelijk.
Toekomstbeelden
Gesprekken over de toekomst van ouderenzorg richten zich vaak op termen als ‘Langer Thuis’ en ‘Zelfredzaamheid’. Natuurlijk zullen er altijd ouderen zijn die zelfstandig willen blijven wonen. Deze ouderen kunnen zichzelf redden met een klein beetje (formele of informele) ondersteuning. Maar er zal ook een groep ouderen zijn die behoefte krijgt aan intensieve zorg. Ondersteuning en zorg moeten we inrichten, rekening houdend met deze diversiteit in gedachten.
Om het gesprek in goede banen te leiden hebben we een expertpanel gevraagd ons te helpen bij het concretiseren van deze behoefte. Deze zijn vertaald in vier Toekomstbeelden. De Toekomstbeelden staan voor ons centraal. In ons beleid, in onze gesprekken met zorgaanbieders, zorgverleners en natuurlijk met ouderen zelf.
Wat is er nodig voor goede Ouderenzorg in 2030?
De leden van het expertpanel hebben naast het formuleren van de 4 beelden ook gekeken wat er nodig is om goede Ouderenzorg in 2030 te realiseren. Hun doel? Zoveel mogelijk ideeën verzamelen en uitwisselen om met dit rapport een impuls aan de discussie over Toekomstbestendige Ouderenzorg te geven. De ideeën vormen een grote inspiratiebron. Samen met gemeentes, zorgaanbieders en andere belanghebbenden delen wij de ideeën. En kijken hoe we samen een bijdrage kunnen leveren aan de transitie.Vier pijlers onder de toekomstbeelden
(klik om te vergroten)
Deze afbeelding is afkomstig uit het rapport 'Toekomstbeelden ouderenzorg' van de Argumentenfabriek.Wlz in perspectief
De kosten van de ouderenzorg stijgen exponentieel. Het rapport 'Wlz in perspectief', geschreven door De Argumentenfabriek, neemt de stijgende kosten van de langdurige ouderenzorg onder de loep én doet een oproep voor meer transparantie.
Onze uitgangspunten
Hoe de wereld van de oudere er ook uit ziet, in iedere situatie moet het uitgangspunt zijn hen ondersteuning of zorg te bieden die past bij hun behoeften. Het streven is maximale autonomie binnen ieder toekomstbeeld. Dat draagt bij aan welzijn en gezondheid maar ook aan goede, toegankelijke en betaalbare ouderenzorg.
We geloven in de principes ‘eigen regie’, ‘dichtbij’ en ‘sterk netwerk’.
1. Eigen regie van kwetsbare ouderen staat centraal
2. Zorg en ondersteuning organiseren we zo dichtbij mogelijk
3. Een sterk netwerk is nodig en maakt dit mogelijk
Onze uitgangspunten hebben we uitgewerkt in ons Position Paper Ouderenzorg.
Waar zetten wij op in?
We werken samen met gemeentes en aanbieders maar ook met experts uit het veld en bijvoorbeeld ouderenorganisaties. Digitalisering biedt ons de kansen die we nodig hebben om ouderenzorg echt toekomstbestendig te maken. Zeker voor toekomstige generaties ouderen die al gewend zijn aan digitale middelen. Wij zetten in op vier aandachtspunten.-
1. Ouderen en naasten vinden eenvoudig hun weg in de welzijn- en zorgnetwerken.
Wij geloven in het eenvoudig toegankelijk maken van advies en bemiddeling én een tijdige bewustwording van ouderen. Goed voorbereid zijn op je oude dag. We merken nu te vaak dat ouderen niet kiezen voor de juiste ondersteuning of zorg maar zich laten belemmeren door de financiële verschillen tussen de systemen. We roepen de beleidsmakers in Den Haag daarom op het verschil in eigen bijdragen tussen de verschillende systemen te elimineren. Hierdoor worden perverse prikkels weggenomen.
Kennisloket 'Thuis in blijvende zorg'
Coöperatie VGZ helpt kwetsbare ouderen bij het regelen en organiseren van de benodigde zorg. Hiervoor kennen we als VGZ het Kennisloket Thuis in Blijvende Zorg opgericht. Dat adviseert ouderen (ongeacht indicatie) over de mogelijkheden in de ouderenzorg, zodat ze een weloverwogen keuze maken. We werken samen met gemeentes én benaderen mensen via onder andere de huisarts en wijkverpleegkundigen. Kennisloket thuis in blijvende zorg
-
2. Het versnellen van Zinnige Zorg zodat de druk op de zorgprofessionals vermindert.
Onze inzet op zinnige zorg initiatieven die bijdragen aan betere zorg tegen lagere kosten blijft. De samenleving digitaliseert steeds verder, de oudere van de toekomst is gewend aan dagelijkse omgang met technologie en regelt zijn zaken digitaal. Focus bij innovatie ligt op de ontwikkeling van arbeidsbesparende initiatieven, waarbij we binnen de ouderenzorg ons richten op het helpen van meer ouderen tegen dezelfde kosten. In de Langdurige Zorg zoeken we naar mogelijkheid om met financiële prikkels te sturen op de benodigde verandering.
Corinne Tutein Nolthenius – Alliantiemanager VVT
“Als alliantieteam VVT sluiten we namens Coöperatie VGZ allianties met aanbieders binnen de Ouderenzorg en Wijkverpleging. Organisaties die de noodzaak tot verandering zien en koploper zijn op het gebied van innovatie. Samen innoveren en opschalen, dat is het uitgangspunt. De contacten met onze alliantiepartners Thebe, Omring en Buurtzorg zijn intensief. We trekken echt samen op om goede voorbeelden die écht het verschil kunnen maken te signaleren en uit te werken. Het mooie is dat het stuk voor stuk organisaties zijn die anders durven denken, ideeën weten te ontwikkelen en deze kunnen te vertalen naar een pragmatische aanpak. Dit leidt tot mooie verbeterinitiatieven waarbij de voordelen voor de ouderen, hand in hand gaan met het toekomstbestendig maken van de zorg.” -
3. Door met aanbieders, gemeentes en woningcorporaties samen te werken, stimuleren we het ontstaan van nieuwe woon-zorgvormen die aansluiten bij de zorgbehoeftes van toekomstige generaties.
Wonen vormt één van de belangrijkste uitdagingen voor de toekomst. Door meer verpleeghuiscapaciteit te bouwen, voldoen we niet aan de behoefte en vraag van de toekomst. Er zal een grotere diversiteit aan woonzorgvormen moeten komen, zodat we binnen alle toekomstbeelden de zorg op een goede manier in kunnen vullen.
Binnen de langdurige zorg kopen we op dit moment wonen en zorg gezamenlijk in. Dit staat wat ons betreft echte innovatie op het gebied van woonvormen in de weg. Wij zien het daarom als noodzakelijk dat de kosten voor de woon- en zorgcomponent gescheiden worden.
Arieke Oostra
| Regioadviseur
“Bij regionale overleggen merken we dagelijks dat de woon- en zorgvraag van ouderen een van de grootste vraagtukken is van dit moment. En het is geen eenvoudig vraagstuk, want er zijn veel partijen bij betrokken. Samen met de Taskforce Wonen en Zorg werken we in verschillende regio’s actief samen met gemeentes, aanbieders en woningcorporaties aan oplossingen. De focus van Coöperatie VGZ ligt hierbij op onze zorgplicht; hoe zorgen we dat mensen in de toekomst de zorg kunnen krijgen die ze nodig hebben. Uitgangspunt hierbij is dat mensen graag langer thuis willen wonen en bij voorkeur kiezen voor tussenoplossingen zoals Knarrenhofjes. In veel regio’s zien we mooie voorbeelden die hieraan kunnen bijdragen, zoals WarmThuis en Valpreventie.” -
4. Uitgangspunt bij de inrichting van de zorg is altijd de wens van de ouderen.
Binnen alle toekomstbeelden is het onze verantwoordelijkheid zorg in te kopen waarbij de wens van ouderen centraal staat. Uitgangspunt is dat welzijn altijd voor zorg gaat. En we de ouderen moeten bieden waar zij behoefte aan hebben. Dat draagt niet alleen bij aan passende, maar ook aan beschikbare zorg. Daarnaast zien we een revolutie binnen het verpleeghuis ontstaan, waarbij het functioneren en welzijn van de ouderen centraal staat. Niet altijd is verpleegkundige ondersteuning nodig, maar vooral inzet op zelfstandigheid en begeleiding. We leren hierbij van de ontwikkelingen binnen de gehandicaptenzorg en zetten meer in op preventie.
Jesse Vermeegen - Innovatiemanager LZ
Wij willen dat de zorg voor iedereen toegankelijk blijft en voldoet aan ieders wens. Dit realiseren vraagt een transitie van de langdurige zorg. Er zijn veel aanbieders die zich hiervan bewust zijn en innovatie zien als één van hun belangrijkste prioriteiten. Dagelijks zie ik dan ook mooie voorbeelden voorbijkomen die een bijdrage leveren aan de betere zorg voor onze kwetsbare cliënten. Steeds vaker zien we ook dat aanbieders voorbeelden samen ontwikkelen of van elkaar overnemen. Dat is een mooie ontwikkeling waar wij als VGZ Zorgkantoor graag een bijdrage aanleveren.
Een aantal mooie voorbeelden waarbij wij betrokken zijn:

Position paper ouderenzorg
WarmThuis
De cliënt gaat logeren in een prettige omgeving. Resultaat? Een moment van rust voor de mantelzorger die de zorg thuis langer volhoudt.
Arbeidsbesparende initiatieven
Focus bij innovatie ligt op de ontwikkeling van arbeidsbesparende initiatieven, waarbij we binnen de ouderenzorg ons richten op het helpen van meer ouderen tegen dezelfde kosten. Onze aanbieders in de Wlz én onze alliantiepartners ontwikkelen veel mooie voorbeelden, zoals andere werkwijzen rondom de opvang van een katheterzak of de inzet van een klittenbandzwachtel.
Meer over ouderenzorg