De zinnige zorg strategie werkt

Ziekenhuizen Bernhoven en Rivas* werden geëvalueerd. Met deze twee alliantiepartners uit het Netwerk Zinnige Zorg is Coöperatie VGZ gestart aan een meerjarige samenwerking. Dit gaf de tijd en de ruimte aan beide ziekenhuizen om de implementatie van zinnige zorg duurzaam vorm te geven. Inmiddels bestaat het Netwerk Zinnige Zorg uit 12 ziekenhuizen, 4 GGZ-instellingen en 2 VVT-instellingen*. Het CPB, IQ healthcare en de NZa hebben de nieuwe werkwijze van beide ziekenhuizen, de doelmatigheid van zorg en andere effecten in de periode 2015 tot en met 2017 geëvalueerd. 

De kwaliteitsinitiatieven en de cultuurverandering zijn de motor voor de transitie naar zinnige zorg Pioniers Bernhoven en Rivas zijn in 2015 gestart met omvangrijke veranderprogramma's op zinnige zorg, gefaciliteerd door meerjarige afspraken met de grootste zorgverzekeraars. Zorgprofessionals hebben meer dan 100 kwaliteitsinitiatieven geïmplementeerd die leiden tot betere zorg en lagere kosten. Belangrijk onderdeel van de initiatieven zijn de kortere lijnen voor overleg tussen huisarts en specialist én dus een intensievere samenwerking. De kwaliteitsinitiatieven zijn een belangrijke motor voor commitment. Door de veranderprogramma’s is er op veel plekken, zowel in het ziekenhuis als daarbuiten, een ander denkpatroon ontstaan waardoor men meer patiëntgericht is gaan kijken en een meer gezamenlijke verantwoordelijkheid ziet om de patiënt te helpen. Daarmee is de waargenomen cultuurverandering meer dan de som van de initiatieven. 

Zinnige en gepaste zorg leidt tot vermindering van intensieve behandelingen 

De evaluatie van de veranderprogramma’s laat zien dat het behandelvolume bij Bernhoven en Rivas daalt. In de eerste drie jaar is het behandelvolume in Bernhoven met 13% gedaald en bij Rivas met 7%, vergeleken met vergelijkbare ziekenhuizen. Deze afname kwam tot stand door zowel minder vaak als minder intensief te behandelen of door verschuiving van klinische behandelingen naar dagbehandelingen. Er zijn geen aanwijzingen voor het optreden van ongewenste effecten zoals verschuiving naar andere ziekenhuizen in de regio. Dit toont aan dat beide ziekenhuizen in staat zijn geweest zinnige zorg te leveren en onzinnige zorg te elimineren. 

Zinnige zorg is verbreed binnen zowel de ziekenhuizen, GGZ- als VVT-instellingen

Zinnige zorg verlenen is een eerste belangrijke stap naar lagere zorgkosten en gepaste zorg voor de patiënt. Bernhoven en Rivas laten met hun zinnige zorgprogramma’s indrukwekkende resultaten zien. Inmiddels is de transitie naar zinnige zorg verbreed naar 10 andere ziekenhuizen, 4 GGZ instellingen en 2 ouderenzorginstelling. Het aantoonbare succes dat Bernhoven en Rivas hebben geboekt is breder te verspreiden door heel Nederland. Hierdoor kan de doelmatigheid binnen de hele medisch-specialistische zorg worden vergroot. De successen zijn echter niet één-op-één over te nemen, maatwerk is noodzakelijk. We hopen dat deze evaluatie andere zorgaanbieders inspireert om de zorg zinniger te maken voor de patiënt.

* In de evaluatie wordt gesproken over Beatrixziekenhuis. Coöperatie VGZ spreekt over Rivas (Zorggroep) als alliantiepartners, waar Beatrixziekenhuis een onderdeel van is.  

GGZ: Geestelijke gezondheidszorg 
VVT: Verplegings- en verzorgingstehuizen