Extra stress mantelzorger vanwege angst geliefde te besmetten

Een op de drie volwassen Nederlanders, in totaal circa vier miljoen mensen, biedt hulp aan
een of meer zieke naasten, zo meldde het SCP in juli 2020. Inmiddels is dat aantal door
voortzettende vergrijzing naar verwachting verder gestegen, hoewel recentere gegevens nog
niet beschikbaar zijn.

Om meer inzicht te krijgen in de zorgen en behoeften van deze grote groep liet VGZ
onderzoek verrichten. Daar kwam uit dat van de 506 ondervraagde mantelzorgers verspreid
over het hele land, 47 procent aangaf erg bang te zijn de ander te besmetten; zij kruisten op
een schaal van 1 t/m 10 een getal van 8 of meer aan.

Samenleving

“Je wilt dichtbij zijn maar het kan nauwelijks. Dat liefdevolle contact wordt anders uit angst
voor besmetting van je naaste waar je voor zorgt”, reageert Marieke Braks, directeur
Langdurige Zorg van VGZ op de resultaten. Zelf was Braks ook jarenlang mantelzorger, en
wel voor haar vader, die inmiddels is overleden.

“De verzorgde is kwetsbaar, en juist de mantelzorger wil graag zo lang mogelijk dichtbij zijn
en liefde tonen, maar daar kun je nu minder invulling aan geven”, aldus Braks. “Het zijn
dilemma’s voor de enorme groep mantelzorgers in Nederland die vanuit een stille kracht
waardevol en met aandacht zorg voor hun verwante leveren. Het speelt zich af achter de
voordeuren en is nauwelijks zichtbaar. Deze groep verdient bemoediging en waardering, ook
waardering voor hun bijdrage aan de samenleving.”

De 49-jarige Miranda van der Meulen uit Driel is eveneens mantelzorger. Ze stond als
zesjarig meisje al te koken voor het gezin waarin ze opgroeide omdat haar moeder alcoholist
was en is daardoor gewend al vanaf jonge leeftijd voor anderen te zorgen. Momenteel zorgt
ze voor haar zus met oa een bipolaire stoornis en voor haar bejaarde vader die verlamd is.

Amper gekust

Hoewel beiden op een apart adres wonen, is de zorg voor hen zo intensief dat Van der
Meulen, die een voltijdsbaan had als hoofd personeelszaken van een grote organisatie,
onlangs besloot een soortgelijke andere baan dichter bij huis te nemen omdat het anders
niet meer combineren was.

“Ik heb mijn vader amper nog gekust de afgelopen anderhalf jaar, heel af en toe durf ik mijn
hand nog op z’n schouder te leggen”, aldus Van der Meulen. “Ik werd en word er soms bijna
panisch van, en vermijd contact met mensen van wie ik weet dat ze zich niet aan de
contactregels houden.”

Minder sociale contacten

Extra angst om het zelf te krijgen heeft ze ook, vooral omdat ze dan niet meer voor haar
vader en zus kan zorgen. “Of stel dat ik het aan hem geef en dat zijn hele afdeling in het
verzorgingstehuis het ook krijgt. Dat zou verschrikkelijk zijn. Ik heb voor mezelf het
afgelopen anderhalf jaar minder sociale contacten gehad, uit voorzorg.”
Overigens blijkt uit het VGZ-onderzoek dat er naast angst de ander te besmetten, ook nog
extra logistieke en emotionele druk voor veel mantelzorgers is vanwege de drukke
decembermaand. Ruim 1 op de 3 mantelzorgers (38%) gaf aan de decembermaand bijzonder
belastend te vinden. ‘Het is zwaar omdat ik in december nòg meer moet doen’, schreef een.
Een andere geïnterviewde reageerde: ,Dit wordt de laatste kerst samen’.

Webinar bijwonen? Dat kan.